Kleń

Kleń — Leuciscus cephalus L.

Ciało wydłużone, walcowate, nieco z boków ścieśnione, z dużą i szeroką głową. Otwór gębowy duży, końcowy, opatrzony grubymi wargami. Płetwa ogonowa wcięta. Tylna krawędź płetwy grzbietowej równo ścięta; płetwa odbytowa lekko zaokrąglona. Łuski duże, okrągławe, grube, mocno osadzone w skórze. Ubarwienie tułowia złocisto-zielonkawe, grzbiet stalowozielony, brzuch żółtobiały. Płetwy parzyste i odbytowa mają kolor pomarańczowoczerwony; grzbietowa i ogonowa są ciemnoszare. U większych osobników zabarwienie końca płetwy ogonowej przechodzi w szarogranatowe. Łuski są obrzeżone czarnym pigmentem, co robi wrażenie romboidalnej siatki. Małe klenie często są mylone z jelcem i jaziem.

Ryba ta występuje w różnych rodzajach wód, głównie jednak w rzekach i potokach, nawet o charakterze górskim oraz w jeziorach przepływowych i zbiornikach zaporowych. Pod względem rozmieszczenia w akwenie jest rybą wszędobylską, gdyż można ją spotkać zarówno w strefie przybrzeżnej, jak i na plosie w znacznym oddaleniu od brzegów. Jest to spowodowane ruchliwością i ciągłą wędrówką w poszukiwaniu bardzo urozmaiconego pokarmu. Kleń jest wszystkożerny i żarłoczny. Zjada larwy owadów i owady, dżdżownice, mięczaki, żaby, myszy oraz ryby, jak również wszelaki pokarm roślinny — nasiona, korzonki, pączki roślin, glony i części liści, a nawet różne owoce. Znane są przypadki znalezienia śniętych okazów klenia, których śmierć spowodowało zaczopowanie przewodu pokarmowego dużymi ośćmi zjedzonych ryb. W odróżnieniu bowiem od ryb drapieżnych, zasadowy odczyn przewodu pokarmowego klenia nie jest w stanie rozpuszczać i trawić ości ryb.

Kleń jest długowieczny, osiąga wielkość do 80 cm i ciężar ponad 4 kg. Znane są jednak przypadki łowienia okazów o długości około metra i ciężarze 8 kg.

Ponieważ kleń konkuruje pod względem pokarmowym z wieloma cennymi gatunkami — a żeruje na ikrze i narybku — może powodować duże straty w ich pogłowiu (szczególnie w wodach pstrągowych). Jest on zatem w zagospodarowywanych wodach ograniczany lub wręcz niszczony.

Tarło odbywa w maju i czerwcu. Wymiar ochronny wynosi 20 cm, okresu ochronnego nie ma.

Kleń jest rybą przebiegłą i płochliwą. W pierwszych chwilach holowania stawia bardzo silny opór. Do połowu należy stosować duże haczyki: nr 3—5. Na stanowisku obowiązuje całkowity spokój, wędkarz nie może dać się zauważyć. Połów różnymi metodami.

Na terenie województwa olsztyńskiego można spotkać klenia we wszystkich większych potokach i rzekach oraz w wielu jeziorach przepływowych.